Evropa je tek krajem 19. vijeka otkrila ono što je indijska tradicionalna medicina znala 2700 godina ranije.
Plastična hirurgija danas je u svijetu ogroman biznis, a pretežno se doživljava kao proizvod modernih vremena. Independent, međutim, navodi da svoje korijene ima još u 16. vijeku, a sanskrtski tekst “Sušruta Samhita” navodi da je briljantni indijski hirurg Sušruta operacije nosa izvodio još 800. godine prije nove ere.
Čak i iz današnje perspektive, Sušrutina metoda ponovnog izgrađivanja nosa smatra se briljantnom. U svom medicinskom priručniku, hirurg je detaljno opisao kako je s čela pacijenta sjekao kožu po mjeri nosa, kako ju je prišivao na mjesto nosa, ostavljajući pritom komadić kože pri vrhu nosa koji nije odsjekao kako bi ostajala prokrvljena tokom zahvata i zatim puštao da sve zajedno zaraste.
Opisivao je i hirurške instrumente koji su mu za to bili potrebni, zatim antiseptička sredstva, pa čak i kako se proizvode konci za takve operacije da na kraju ne bi došlo do stvaranja ožiljaka.
Sudeći prema istorijskim dokumentima, hirurg je bio začuđujuće uspješan. Neki izuzetno slični elementi vezani za postupke nalaze se i u spomenutim opisima plastične hirurgije brijača-hirurga iz 16. vijeka u Britaniji, koje je zabilježila istoričarka Margaret Peling.
I u ovoj knjizi spominje se sječenje kože s čela, čak i nadlaktice, ali tako da se ostavi dio kože koji nije odsječen da bi opstali krvni sudovi i kapilari koji taj dio kože ‘održavaju u životu’ i pomažu da zaraste, a tek na kraju zahvata se i taj komadić presjeca.
U to doba takvim operacijama, navodi Peling, podvrgavali su se pacijenti kojima bi, na primjer, stradao nos usljed sifilisa, koji bi izgubili dio lica u ratnoj bici ili pretrpjeli neku drugu ozbiljnu deformaciju.
Takvi postupci detaljno su opisani u medicinskom priručniku iz 1841. “Iconografia d’anatomia”, ali su se njima Evropljani podvrgavali izuzetno rijetko jer je to bilo krajnje bolno i opasno po život. Za razliku od drevnih metoda indijskog ljekara Sušrute, koji je navodio i anestetske metode, Zapadnjaci su prvu bezbolnu operaciju zabilježili tek 1846, kada je američki stomatolog Vilijam Morton otkrio upotrebu etra u medicini.
Ali, i to je bilo opasno po život jer se od prevelike količine ove supstance umiralo. Prve sterilne operacije po Francuskoj, Njemačkoj, Austriji i Italiji počeo je da izvodi engleski hirurg Džozef Lister tek 1880-ih. Dakle, zapadnom svijetu trebalo je oko 2700 godina da u pogledu estetske hirurgije, pa i hirurgije uopšteno, dosegne nivo indijske ajurvedske medicine.
Ali, Zapad je tada počeo da ‘grabi’ napred ogromnim koracima. Već 1901. kompanija Derma Featural reklamirala je u engleskom magazinu “World of Dress” korekcijske operacije nosa, ušiju i bora. Ni tu često nije išlo sve po planu. Dolazilo je do bijega parafinskog voska, koji se koristio u rinoplastici, u druge dijelove lica, pa i do pojave raka usljed njegove upotrebe.
Počele su se da se uklanjaju i ‘kese’ ispod očiju, podvaljci i slično. U oglasima je bilo i krajnje neprijatnih kulturoloških tragova vremena – oglašavale su se metode za korekciju “ružnih” grudi, ušiju i noseva, ili za korekciju djelova lica koji izgledaju “kao da nisu bijelački”. Uprkos svemu, medicina je napredovala, pa je američki otolaringolog Džon Orlando Ro već krajem vijeka razvio metode korekcije nosa unutrašnjim operacijama kako bi izbjegao stvaranje ožiljaka.
Povećavanje grudi otkriveno je u 1950-im, jer su se do tada velike grudi smatrale “rasno primitivnim”. Ali, u 2015. samo u SAD grudi je povećalo čak 627.165 žena ili jedna na svakih 250. Početkom 20. vijeka grudi su se po pravilu smanjivale. Jedan od najsnažnijih podstreka za razvoj plastične hirurgije bili su ratovi, naročito Prvi svjetski rat.
Novozelandski hirurg doktor Harold Džilis bio je pionir u takvim zahvatima, a zbog ratne istorije čovječanstva, statistika danas kaže da su u 90 odsto slučajeva muškarci ti koji se podvrgavaju plastičnim hirurškim zahvatima.
Izvor: ATV magazin
