Tridesetčetvorogodišnji Ćazim Mašić iz mjesta Donja Ljubija kod Prijedora posljednjih godina bilježi povećan prinos mlijeka otkako svojim kravama na radio-kasetofonu pušta folk, klasiku i rok muziku!
Naime, ovaj poljoprivrednik ističe da se i u njegovom slučaju pokazalo da muzika podjednako opušta i blagotvorno djeluje i na životinje i na ljude.
– U štali puštam muziku već od ranih jutarnjih časova. Svira non-stop, pa kravama nekad navijem Radio Prijedor, nekad Vikom radio, tamo-amo, pa šta bude… Nekad se čuje klasična muzika, poput Mocarta i Betovena, nekada rok, “Azra”, “Parni valjak”, “Bijelo dugme”, nekad bude narodnjaka, Halida i drugih pjevača. Uglavnom, krave daju mnogo više mlijeka nego u periodu kada im nisam puštao muziku. Ne znam precizno koliko, ali to je sigurno. Recimo, vidi se po većoj količini sira, kajmaka i drugih proizvoda koje pravimo – tvrdi Mašić za Press.
Naš sagovornik otkriva da su njegove krave simentalske rase, jedne od najzastupljenijih na ovim prostorima.
– Veoma su vitalne i otporne na bolesti, a imaju i visoku mliječnost. Eto, jedna se zove Šarenka, druga je Briza, a treća Malenka. Muziku im jedino ne puštam kada pasu na polju, odnosno u prirodi – navodi ovaj stanovnik Donje Ljubije, koji ima i nešto ovaca, ali za njih, kao ni za kokoške, “nema muzike”.
Inače, i Mašiću je poznato da u mjestu Kozarac kod Prijedora postoji jedina farma norveških krava u BiH i jugoistočnoj Evropi, koje ne samo da borave u vrhunskim higijenskim i zdravstvenim uslovima (spavaju na udobnim prostirkama, hodaju po gumiranim podovima…) već kao i Ćazimove slušaju klasičnu muziku i sevdalinke. Ta neobična farma je čak prozvana “hotelom za krave”, jer su u njenim štalama postavljeni zvučnici iz kojih svakog jutra uoči muže lagano svira muzika.
– Naučna istraživanja su dokazala da na kvalitet i količinu mlijeka kod krava, njihovu dugovječnost i zdravlje utiču muzika i ambijent u kojem žive – rekao je ranije vlasnik ove farme Jusuf Arifagić.
A njegove tvrdnje da muzika uveliko donosi više mlijeka kod krava potvrdila su istraživanja na Univerzitetu u Lesteru, u Velikoj Britaniji, gdje su naučnici još 2001. godine ovim grlima puštali različite vrste muzike. Cilj je bio da utvrde kako razni muzički žanrovi utiču na produktivnost krava pa su došli do podataka da se proizvodnja mlijeka povećava kada krave čuju pjesme grupe R.E.M. “Everybody Hurts” i “Bridge Over Troubled Water” od Sajmona i Garfankela…
– Rezultati su pokazali da jedna krava uz opuštajuću muziku proizvodi tri odsto više mlijeka od grla kojem je jedina zvučna stimulacija mašina za mužu u štali – saopštili su na ovom univerzitetu.
Uz to, poznat je i eksperiment jednog američkog stočara iz Minesote koji je na svojoj farmi utvrdio da se krave uvijek jogune i nervoze kada ugasi radio, te da daju više mlijeka uz Mocartov koncert za flautu i harfu.
Pojedine stanovnike Ljubije, s kojima smo razgovarali, uopšte ne čudi što je Mašić pronašao recept za povećani prinos mlijeka.
– To je vrijedan čovjek koji se bavi i poljoprivredom (sije kukuruz i pšenicu), i krpi kraj s krajem da bi prehranio porodicu i dvoje djece. Često ga možemo vidjeti kako radi za nadnicu na građevini, pravi krovove… Iako je u Banjaluci završio školu i dobio sertifikat radnika obezbjeđenja, i dalje nema stalni posao. Sevap bi bilo da ga neko zaposli – poručuju mještani.
Tekst – Press RS
Foto – Ahmet Rešidović