Fudbalski klubovi iz Republike Srpske, koji se takmiče u Premijer ligi i Prvoj ligi ovog entiteta dužni su na osnovu poreskih obaveza kupno 12.757.089 konvertibilnih maraka.
Ako se u proseku uzme da je budžet premijerligaša oko milion, a prvoligaša do pola miliona KM, to znači da ova cifra u grubima crtama može da pokrije jednogodišnji budžet svih 14 klubova zajedno. Od tih 14 klubova njih osam na vreme plaća svoje obaveze po podacima iz Poreske uprave Republike Srpske.
Klubovi koji za porez nisu dužni ni marke su premijerligaš Krupa, te prvoligaši Drina iz Zvornika, Sloboda iz Mrkonjić Grada, Sloga iz Doboja, Podrinje iz Janje, gradiška Kozara, Zvijezda 09 iz Etno selo Stanišić i derventski Tekstilac.
Sa druge strane u grupu neredovnih platiša, ulazi šest klubova, jedan premijerligaš i pet prvoligaša, koji su zajedno državi ostali dužni pomenutih 12.757.089 KM.
Na čelu ove liste dužnika ubedljivo vodi aktuelni lider na tabeli Prve lige Republike Srpske banjalučki Borac, koji ima evidentiran poreski dug u iznosu od 10.670.102 KM, čije je plaćanje odloženo na osnovu zaključka entitetske vlade iz prošle godine.
Sledeći na listi dužnika je bijeljinski premijerligaš Radnik, kojem je obračunat dug u iznosu od 1.245.540 KM, čije je plaćanje takođe odloženo rešenjem Ministarstva finansija RS od 27. septembra prošle godine. Slavija iz Istočnog Sarajeva i Sutjeska iz Foče su po podacima Poreske uprave RS, u postupku prinudne naplate za iznose duga od 292.051, odnosno 113.042 KM. Borac iz Šamca je u postupku redove naplate duga, koji je najmanji na ovoj listi dužnika, i iznosi skromnih 1.024 KM. U fudbalskom klubu Rudar Prijedor izvršena je inspekcijska kontrola 2015. godine koja je utvrdila obaveze u iznosu od 435.330 KM. Na navedeno rešenje ovaj poreski obaveznik je uložio žalbu,tako da ono nije konačno i izvršno.
Kako to već ide većina aktuelnih uprava tvrdi da su dugove nasledili od svojih prethodnika, i da su spremni da ih ispoštuju, ali da im treba vremena do stabilizacije kluba, ili eventualne ostavke, te dolaska nove uprave kad priča kreće iz početka.
Dugovi na ime neplaćenog poreza proteklih godina klubovima iz BiH su zadavali probleme, kada je reč o ispunjavanju finansijskih kriterijuma za dobijanje licence za Premijer ligu BiH i evropska takmičenja. Veliki dio klubova sa Poreskom upravom sklopio je dogovor o otplati dugova na rate, na osnovu čega od nje dobivaju dokument neophodan za licencu. Zakon o otpisu dugovanja omogućio je klubovima da redovnim plaćanjem dogovorene rate Poreskoj upravi smanjuju obaveze prema državi.
Taj model je priznala i UEFA, ali klubovi moraju poštovati ono što su dogovorili sa Poreskom upravom, jer se u suprotnom ugovor poništava.
Dragomir Ilić, član upravnog odbora Krupe, jednog od retkih klubova koji na vreme ispunjava sve obaveze, smatra da je to jedini ispravan način poslovanja.
-Plate u našem klubu nisu velike, ali ono što dogovorimo i potpišemo to ispunjavamo. Plaćamo obavezan porez, jer ne želimo da u dogledno vreme neko upire prstom u nas i govori da nismo izmirili svoje obaveze. Osim toga plaćanje poreskih obaveza nam omogućava da nesmetano dobijemo licencu za takmičenje u Premijer ligi BiH. Ne možemo se pohvaliti da pozitivno poslujemo, ali jednostavno nemamo prava da igračima, od kojih većina njih ima porodice, uskratimo ono što su zaradili. Poslovanje će nam u ovoj godini donekle biti olakšano jer smo prešli u prvu kategoriju kada je u pitanju gradski budžet za sport. Što se zarada tiče nadamo se da ćemo uspeti da prodamo nekoga od prvotimaca za koje postoje interesovanje iz inostranstva – istakao je Ilić.
Krupa rasteretila klupski budžet
U prelaznom roku redove Krupe nepustilonje nekoliko fudbalera. Čime je klupski budžet donekle rasterećen.
-Moramo da se prilagođavamo uslovima koji vladaju. Sigurno će biti teško bez standardnih igrača poput Saše Kajkuta i Dušana Mijića, ali se nadamo da imamo dovoljnu bodovnu zalihu da obezbedimo opstanak, što nam je prioritetan cilj u ovoj sezoni. Bilo je još odlazaka, a time smo rasteretili klupski budžet za oko 15.000 KM mesečno – kaže Dragomir Ilić.
Bez milosti za velikane
Poreska dugovanja nisu eksluzivni recept domaćih kolektiva, već prate brojne fudbalske klubove u najvećim evropskim ligama, ali su zakonska pravila u razvijenim zemljama daleko nemilosrdnija. U momentu kad klub ne može da plaća obaveze ili da dobije bankarske garancije, sledi bankrot i selidba u najniži rang takmičenja bez obzira na ime i ugled kluba. To se desilo Glazgov Rendžersu, Parmi, Fjorentini, Olimpije i svi su morali da krenu iz početka.
